Savelsbos - Mesch
Het Savelsbos is een langgerekt, slingerend bosgebied in Nederlands Zuid-Limburg. Het bos kent een overvloed aan unieke fauna en flora. Voor deze fikse wandeling van 20 km en met 400 hoogtemeters kozen we Rijckholt als uitvalsbasis, met een grote lus tot het meest zuidelijke dorp van Nederland: Mesch. Onderweg zorgen uitgestrekte bossen, landbouwzones, scherpe hellingen en prachtige vergezichten voor een ideale wandeling.
Er zijn gekleurde bordjes waarmee je een soortgelijke wandeling kan maken. Volgens verschillende bronnen zullen in de loop van 2023 wandelknooppunten geplaatst worden in het gebied.
De wandeling start in Rijckholt, een klein Limburgs kerkdorp in de Nederlands gemeente Eijsden-Margraten. Rijckholt ontstond al in de vroege middeleeuwen, maar kon zich pas later echt ontwikkelen als straatdorp tussen Maastricht en Luik. Er is een grote parking, vlakbij het centrum, waar je de auto veilig voor een dag kan achterlaten.
De eerste kilometer van de wandeling gaat meteen omhoog in oostelijke richting over een bredere zandweg tussen de velden in de richting van het Savelsbos. Tussen de velden staan ook fruitbomen die in het voorjaar prachtig in bloei staan. Dat maakt de wandeling extra mooi tijdens de lente. Na ongeveer 1 km buigt het pad af via een klein poortje om vervolgens zo’n 1.5 km te vorderen richting noorden aan de voet van het Savelsbos. Na 2.5 km begint dan een pittige klim dwars door het noordelijke deel van het Savelbos. Hier staan in het voorjaar prachtige bosanemonen in bloei. Het Savelsbos wordt dan ook wel eens het bosanemonen walhalla genoemd.
Het Savelsbos is een 6 km lange, vaak smalle gordel van hellingbossen op de vaak steile oostelijke maasdalhelling. Het bos kent zeer steile, eroderende hellingen met hoogtes tussen 70 m tot 130 m met veel trappenpaden. De bodem bestaat uit krijtverweringsgronden, löss en grindlagen. Op veel plaatsen kan je oude vuursteenmijnen of grindmijnen bewonderen. Boven aangekomen na een goeie 3 km daal je opnieuw af via een smalle weg tot de Eckelraderweg, die het bos snijdt.
De wandeling gaat nadien verder ten zuiden van deze weg met een nieuwe gestage klim tot een hoogte van 125 m. Hierbij passeer je ook een grote grindgroeve waar een bord met uitleg staat. Daarna gaat de wandeling verder langs een oostelijk uitgesneden vallei, “een grubbe”. Dat is een typisch recht droogdal dat haaks staat op de maasdalhelling. Deze droogdalen zijn ontstaan tijdens de ijstijden toen er in de omgeving permafrost aanwezig was. In de zomermaanden kon dit ijs dooien in de bovenste 2 tot 2,5 meter van de bodem waarna deze bovenlaag veranderde in een natte, zachte massa. Het smeltwater stroomde dan langs de hellingen omlaag en sleet zo droogdalen uit. Vervolgens zijn deze grubben verder geërodeerd door regenwater.
Via de bovenkant van het Savelsbos, op de rand van het plateau en de maasvallei, gaat de wandeling nadien verder tot km 8. Van daaruit volgt een korte, maar zeer steile afdaling tot de Moerslagweg. Hier is het opletten voor schuivers als het wat nat is. Via de “klim van Moerslag”, een prachtig pad doorheen een droogdal, gaat de route vervolgens verder tot opnieuw op het plateau bij camping Moerslag. Je wandelt nadien een 2-tal km op het plateau en bereikt met 130 m het hoogste punt van de wandeling.
Een mooie afdaling tussen de velden brengt je nadien verder langs het Hoogbos in zuidwestelijke richting. Dit deel van de wandeling ligt in België. Met een korte knik omhoog gevolgd door een lange en gestage afdaling bereik je nadien Mesch. Dat is het meest zuidelijke dorp van Nederland. Mesch ligt in het Voerdal aan het riviertje de Voer. Het dorp is ontstaan uit een nederzetting bij een kerk die waarschijnlijk in de negende eeuw werd gesticht door kanunniken uit Aken. De huidige Sint-Pancratiuskerk bevat nog belangrijke delen van deze kerk en is hiermee mogelijk de oudste stenen kerk van Limburg, zo niet van Nederland. In Mesch zijn 2 cafeetjes waar je iets kan drinken of eten.
Via een laatste klim, de Heiweg, een afdaling en een vlakker stuk langs een bekende fietsroute loopt de wandeling tot slot helemaal terug tot in Rijckholt.